Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 1995 yılından bu yana yayın yapan Açık Radyo’nun karasal yayıncılık lisansını iptal resmen iptal etti. Kararın ardından Açık Radyo bugün yayın hayatına veda etti
RTÜK, 3 Temmuz tarihli kararında Açık Radyo’ya, idari para cezası ve Açık Gazete programının yayınına beş gün durdurma cezası verilmişti. Yayın durdurma gerekçesi olarak, günlük haber programı Açık Gazete’nin 24 Nisan tarihinde yaptığı yayında programa katılan konuğun kullandığı “Ermeni soykırımı” ifadesi gerekçe gösterilmişti. RTÜK’ün yaptığı açıklamada, 6112 sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ihlali nedeniyle aynı “yayın hizmetleri, Irk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya toplumda nefret duyguları oluşturamaz” ilkesinin ihlal edildiği vurgulanmıştı.
RTÜK ayrıca, Radyo’ya ihlalin bir yıl içinde tekrarı halinde, yayının 10 güne kadar durdurulacağını ve bir kez daha tekrarı halinde Açık Radyo’nun yayın lisansını iptal edeceği uyarısında bulunmuştu. Kararda, programa katılan konuğun kullandığı “Ermeni soykırımı” ifadesiyle ilgili, “söz konusu tehcir hareketine yönelik kullanılmasının hamasi ve tarafgir bir tutumun ürünü olduğu” değerlendirmesi yapılıyordu. Metinde ” ‘Ermeni soykırımı’ ifadesi kullanılarak bir soykırım yapıldığı iddiasını kamuoyuna taşımak ve bu yönde algı oluşmasına fırsat vermek, asırlarca barış ve huzur içinde yaşamış olan Türk ve Ermeni halklarının ortak geçmişinin çarpıtılarak tarihten husumet çıkarılmasına hizmet edebilecektir” sonucuna varıldığı iddia ediliyordu.
Açık Radyo ise bu ifadelerin “hatalı” olduğunu savunmuştu.13 Kasım 1995’te yayına geçen Açık Radyo, İstanbul ve çevresine yayın yapan “bölgesel” bir radyo istasyonudur. Açık Radyo kendini “Hiçbir çıkar ve sermaye grubuna bağlı değil. Tabiî devlete de. Çoğulcu demokrasi, hukukun üstünlüğü, temel insan hak ve özgürlükleri dışında, hiçbir “ideoloji”ye de bağlı değil. Dolayısıyla, bağımsız. Hatta, büyük para ve güç odaklarının sahipliği altında boğulan bir medya ortamında, Türkiye’nin ve belki de dünyanın- ender bağımsız yayın organlarından biri olduğu da söylenebilir” şeklinde tanımlıyor.
Açık Radyo’nun kuruluşundan bu yana düşünce ve ifade özgürlüğünü ve “bunun doğal bir sonucu olan basın özgürlüğünü” savunduğunu vurgularken, karardaki değerlendirmelerin “evrensel hukuk ve gazetecilik ilkeleri doğrultusunda” kabulünün mümkün olmadığı belirtilmişti. Son olarak radyodan yapılan açıklama ile “Tüm dinleyicilerimizi, meslek örgütlerini ve uluslararası kamuoyunu Türkiye’de basın ve yayın özgürlüğü adına telafisi mümkün olmayan bir kayba yol açan bu RTÜK kararına karşı bu sefer çok daha net ve gür bir biçimde ses çıkarmaya davet ediyoruz” çağrısı yapıldı.
İfade özgürlüğünün her zerresine ihtiyaç duyduğumuz bu dönemde her türlü medya tekelleşmesine direnmiş olan Açık Radyo’nun bu şekilde kapatılması büyük bir talihsizlik. Çünkü Basın özgürlüğü insan haklarına dayalı, demokratik hukuk devletinin vazgeçilmez bir unsurudur. Hukukun üstünlüğünün kabul edildiği bir ülkede bağımsız medya araçlarının rolü haksızlıklar karşısında direnmek adına önemli bir kapı aralar.
Özgür basının varlığını sekteye uğratacak her türlü engelleme ve kısıtlama ifade özgürlüğüne yöneltilmiş bir müdahaledir ve Anayasamızın 26. Maddesine aykırıdır. (Madde 26) derki “Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkına sahiptir. Bu hürriyet resmî makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir almak ya da vermek serbestliğini de kapsar.”
Basın özgürlüğüne kısıtlamalar getirilmeden önce düşünce ve kanaat özgürlüğü göz önünde bulundurularak, kurumların veya kişilerin söylemleri rahatsız edici dahi olsa alenen suça teşvik etmediği sürece hoşgörülülük, açık görüşlülük ve tarafsızlık kapsamında değerlendirilmelidir. Toplumun, doğru ve sansürsüz bilgiye erişme hakkı ancak basın ve medyanın özgür kalabildiği bir ortamda mümkün olabilir. Daha özgür ve çok sesli yarınlar için Açık radyo açık kalmalı…
